Οι πιο διαφορετικές αποφάσεις στη ζωή μας, μικρές και μεγάλες, από το που θα πάμε διακοπές μέχρι ποια τηλεόραση θα αγοράσουμε, ποια καριέρα θα ακολουθήσουμε και το αν θα δημιουργήσουμε οικογένεια, καθορίζονται σε σημαντικό βαθμό από την προσδοκία ευχαρίστησης και ηδονής και αυτή η προσδοκία, με τη σειρά της, έχει τη βιολογική βάση της σε μια χημική ουσία στον εγκέφαλο, τη ντοπαμίνη.
Σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα, οι άνθρωποι αποφασίζουν κάτι, κάνοντας συνεχείς υποσυνείδητους υπολογισμούς για το κατά πόσο το αποτέλεσμα μιας επιλογής τους θα τους φέρει στο μέλλον περισσότερη ευχαρίστηση/ηδονή ή όχι.Τα πειράματα έδειξαν ότι η αύξηση της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, στην φάση ακριβώς που ο άνθρωπος κατασκευάζει με την φαντασία του και «υπολογίζει» τα οφέλη από τα πιθανά μελλοντικά γεγονότα (ανάλογα με τις αποφάσεις του), αυξάνει τις υποκειμενικές εκτιμήσεις του για την ευχαρίστηση που προσδοκά να πάρει.
Με άλλα λόγια, η ντοπαμίνη «ντοπάρει» τον εγκέφαλο να αναζητήσει την ηδονή στις αποφάσεις του. Η έρευνα, υπό την δρα Τάλι Σάροτ του Ινστιτούτου Νευρολογίας του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), σε συνεργασία με την Τζούντι Νόλαν του Τμήματος Ψυχολογίας του πανεπιστημίου Χάρβαντ των ΗΠΑ, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό βιολογίας “Current Biology”, σύμφωνα με τη βρετανική «Τέλεγκραφ».
Η ντοπαμίνη είναι μια χημική ουσία που σχετίζεται με το «κύκλωμα ανταμοιβής» του εγκεφάλου.
Η παρουσία της –και πολύ περισσότερο η αύξησή της- τη στιγμή που κάποιος άνθρωπος παίρνει μια απόφαση, σημαίνει ότι η προσδοκώμενη αύξηση της ευχαρίστησης/ηδονής γίνεται καθοριστικός παράγων για το τι θα επιλέξει τελικά.
Αντίστροφα, σύμφωνα με τους ερευνητές, η έλλειψη της συγκεκριμένης ουσίας, λόγω κατάθλιψης, ασθένειας ή εξάρτησης από ναρκωτικά, μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες αποφάσεις.
Η ντοπαμίνη μεταφέρει μηνύματα ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου, τους νευρώνες. Σε όσο μεγαλύτερη ποσότητα υπάρχει, τόσο πιο ευχάριστα και ηδονικά νοιώθει κανείς, όταν π.χ. κάνει σεξ ή τρώει το αγαπημένο του φαγητό. Η νέα έρευνα δείχνει ότι η ντοπαμίνη πλημμυρίζει τον εγκέφαλο ακόμα και στη διάρκεια της λήψης των αποφάσεων, όταν ο άνθρωπος κάνει φαντασιώσεις για το μελλοντικό αποτέλεσμα των επιλογών του.
Ένα βασικό πείραμα των ερευνητών ήταν να ζητήσουν από 61 εθελοντές να φανταστούν τον ιδανικό τόπο διακοπών τους (από την Ταϊλάνδη μέχρι την Ελλάδα) και να αξιολογήσουν την προσδοκία απόλαυσης που περίμεναν να νιώσουν σε καθένα από τους ταξιδιωτικούς προορισμούς, αφού προηγουμένως είχαν πάρει είτε ένα φάρμακο που ενίσχυε το επίπεδο της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, είτε αφού είχαν πάρει ένα εικονικό φάρμακο («πλασέμπο»).
Η έρευνα έδειξε ότι το επίπεδο της ντοπαμίνης καθόριζε την επιλογή του προορισμού των διακοπών και, σε κάθε περίπτωση, οι άνθρωποι επέλεγαν ευκολότερα έναν προορισμό αφού πριν είχαν πάρει το φάρμακο ενίσχυσης της ντοπαμίνης, παρά το «πλασέμπο».
Οι ερευνητές δήλωσαν ξαφνιασμένοι από την επίδραση της ντοπαμίνης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, η οποία κράτησε τουλάχιστον 24 ώρες και ήταν αισθητή σε περίπου 80% των εθελοντών.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η επίδραση της ντοπαμίνης (αν η ποσότητά της ήταν μεγαλύτερη) θα μπορούσε να κρατήσει ακόμα και εβδομάδες ή μήνες, ενώ η έλλειψή της οδηγεί σε μειωμένη ικανότητα των ανθρώπων να φανταστούν τα ευχάριστα πράγματα που τους περιμένουν μετά τις επιλογές τους.
Συνεπώς η χαμηλή ντοπαμίνη μειώνει την ικανότητα των ανθρώπων να πάρουν αποφάσεις που θα τους ωφελήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΠΕΙΤΕ ΜΑΣ ΤΗΝ ΓΝΩΜΗ ΣΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ